1.1 Eerste scène: In den beginne was het Web

Charles Henderson is de pastor van de First Church of Cyberspace. Deze serieus bedoelde onderneming is gericht op het vormen van een christelijke virtuele gemeenschap op internet. Ter ondersteuning van deze gemeenschap worden zoveel mogelijk aspecten van de nieuwe communicatietechnologie benut. De website van deze virtuele kerk is voorzien van achtergrondmuziek naar keuze, er is een chatbox waar belangstellenden elkaar - en af en toe ook een pastor - ontmoeten en op gezette tijden is er de mogelijkheid on line een kerkdienst mee te maken. Ook zijn er preken van voorgangers uit diverse kerkgenootschappen te lezen. Henderson is zelf predikant in de Presbyteriaanse kerk. Naar eigen zeggen heeft internet zijn godsbeeld ingrijpend veranderd:

"My faith begins with the opening chapter, the prologue of St. John's Gospel. In the beginning was the Word and the Word was with God. Um, traditionally Christians have identified the Word with Jesus Christ but Jews have also seen and others have realized that there's a greater subtlety to that than just Jesus Christ equals the Word. The Word really is, refers to the wisdom. It is the structure of truth that ties the whole cosmos together. And we, we say that that is part of God or it is God. Now, the whole idea of the World Wide Web is that ultimately all of human knowledge could be tied through the links of hypertext. Now if you achieve that and you had all human wisdom tied together in an interconnecting web, or a structure, this would be analogous to the Biblical concept of the Word. So couldn't you say, in the beginning was the Web?"2

Natuurlijk is dit in de eerste plaats een staaltje (theo-)logisch gegoochel. De menselijke kennis wordt opgevat als wijsheid in bijbelse zin en vervolgens voorzien van een goddelijk stempel. Een dergelijk theologisch concept is allerminst nieuw te noemen, hoogstens is het jargon enigszins gemoderniseerd.

De First Church of Cyberspace is wel vernieuwend in haar consequente poging het medium internet te gebruiken in de opbouw van de gemeente. Er lijkt tot nu toe weinig vergelijkingsmateriaal voorhanden van een kerkelijke aanwezigheid op internet, waarbij een even serieuze poging wordt gedaan om de op dit moment voorhanden toepassingen in te zetten bij de vormgeving van een virtuele gemeenschap. In de First Church of Cyberspace wordt een poging gedaan in rechtstreeks contact te treden met de bezoekers, terwijl bij veel christelijke initiatieven op internet het voornaamste doel lijkt te zijn de bezoeker in een eenrichtingsverkeer wat bij te brengen over de kerk en het christelijke geloof.


2. Uit het transcript van een interview door Scott Simon voor het TV-programma 'Spiritual Surfers', zie: http://www.godweb.org/transcript.html